Paznokcie. Wizytówka każdej kobiety, którą warto pielęgnować

10 faktów o wodzie, o których nie miałeś pojęcia

- Pewne choroby nerek, ale dermatolodzy na paznokcie nie patrzą pod tym kątem. Zmiany wynikające z tych chorób są obecne przy ciężkich stanach i pacjenci częściej trafiają do nefrologa niż do nas.

Niedokrwistość objawia się bardzo jasnymi paznokciami. Jeśli naciśniemy zdrowy paznokieć, to powinien zabarwić się na różowo i po chwili wrócić do pierwotnego stanu. W przypadku niedokrwistości tak się nie dzieje.

Można rozpoznawać sinicę, czyli obecność w organizmie methemoglobiny (hemoglobiny, która nie przenosi tlenu) przy przyjmowaniu niektórych leków. Jest dużo odtlenowanej krwi i widać to po sinych wargach i paznokciach.

Są też krioglobulinemie, czyli choroby związane z obecnością białek, które w niskich temperaturach się wykrzepiają. Jak spada temperatura, to białko się kłaczy, zbija w kulkę, robią się zakrzepy. Kiedy osoby chore wychodzą na dwór, na uszach, czubkach palców i paznokciach mają sine miejsca, a nawet ranki w wyniku niedokrwienia.

Podobno choroby czyta się też z kształtu paznokcia.

- Są paznokcie zegarkowate, czyli okrągłe, wypukłe. One oznaczają niedotlenienie organizmu. Jest to objaw choroby płuc, astmy, rozedmy, ale też bardzo często okazuje się, że to rzecz genetyczna. Łódeczkowate czy łyżeczkowate paznokcie u dorosłych świadczą często o niedoborze żelaza, ale bardzo często zdarzają się u małych dzieci i to o niczym nie świadczy. Po prostu z czasem paznokieć się wyrównuje.

Niektórzy mają problem z zadzieraniem się skórek przy paznokciach. Jest to objaw wysuszenia skóry, ale występuje także przy takich chorobach, jak łuszczyca, alergie kontaktowe i atopowe zapalenie skóry.

- Tak, różne odmiany grzybic: pleśnica, grzybica dermatofitowa i grzybica drożdżakowa. Dotyczą paznokci i wałów paznokciowych. Ale nie tylko. Obrzęknięty wał, spod którego wydobywa się ropa, i brunatne zabarwienie paznokci oznaczają, że to drożdżyca.

Na paznokciach widać także łuszczycę, której nigdzie w organizmie nie ma. Ma trzy objawy: jeden to rogowacenie podpaznokciowe, drugie to żółte plamy olejowe, a trzeci to dołki w paznokciach, dziurki jak w naparstku. To się zresztą nazywa naparstkowanie paznokcia. Ten objaw jest charakterystyczny nie tylko dla łuszczycy, lecz jest także przy łysieniu plackowatym.

- Na basenie, w saunach, w fitness klubach, gdzie przebywa dużo ludzi i korzysta ze wspólnych materacy czy mat. Grzybicę stóp łatwo złapać na trampolinie czy na zjeżdżalniach, bo są to rzadko oczyszczane miejsca. Grzybice częściej dotyczą paznokci stóp niż rąk, ale często są ze stóp na ręce przenoszone. Chorobami paznokci łatwo się zarazić, jeśli ktoś ma do nich skłonność. Są osoby, które będą boso chodziły po basenie i niczym się nie zarażą.

- W gabinecie kosmetycznym. Panie, które przykrywają paznokcie sztuczną warstwą, czyli chodzą na tipsy czy manikiur hybrydowy, hodują na dłoniach Pseudomonas aeruginosa , bakterię, która rozwija się w warunkach beztlenowych, pod tipsami właśnie. Rozpoznajemy ją po zielonym zabarwieniu paznokci.

- Wysyca się paznokieć lekiem przeciwgrzybowym i kiedy go skracamy, pozbywamy się jego chorobowej części. Pozbywamy się grzybicy, wtedy kiedy wyrośnie w całości nowy paznokieć.

Ciężko jest wyleczyć całkowicie grzybicę. Leki, które się przyjmuje, to często leki grzybostatyczne, a nie grzybobójcze. Dlatego paznokcie leczymy dosyć długo: przez sześć tygodni podając mniejsze dawki leku lub w trzech pulsach - silna dawka co cztery tygodnie. W tym czasie paznokcie powinny zrosnąć, ale często jest to tylko pobożne życzenie. Nie wiadomo, która metoda jest lepsza, ta z dawkami w pulsach niby oszczędza wątrobę, ale dawki mogą nie być wystarczająco silne. Często leczę pacjentów pół roku i dopiero wtedy paznokcie zrastają.

Jeśli grzybica dotyczy paznokci stóp, to trzeba też odkazić skórzane buty, które również łapią grzybicę. Są metody odkażania butów, ale większość wyrządza butom szkodę. Można odkażać formaliną, która niszczy skórę, czy chinoksyzolem, który zabarwia ją na żółto.

Różne sposoby można znaleźć w internecie. Jest ktoś, kto używa tlenku etylenu, którym odkaża się też obrazy w muzeum. Cenne obrazy nie są zjadane przez grzyby, więc może i na buty to działa? Jak ktoś nosi buty za dwa tysiące złotych, to może warto spróbować? Podkreślam jednak, że nie ma żadnej metody potwierdzonej medycznie.

- Są to leukonychia, nazywane też kwitnącymi paznokciami. To mikrozaburzenia w produkcji keratyny. Najczęściej zależą od urazów, wynikają z dostawania się powietrza i rozwarstwiania paznokcia, np. po mocnym wycinaniu skórek, a nie jak się powszechnie uważa od niedoborów wapnia. Wapń nie odgrywa istotnej roli w składzie paznokcia.

Podobnie poprzeczne bruzdy. Najczęściej świadczą o okresowych zaburzeniach wzrostu paznokcia, związanych z uszkodzeniem wału podczas manikiur albo przy nawykowym odrywaniu skórek. Są też - dużo rzadziej - wynikiem zatrucia substancjami toksycznymi, np. metalami ciężkimi.

A czarny paznokieć?

- To krwiak podpaznokciowy. Powstaje najczęściej w wyniku tępego urazu paznokcia. Objawia się jako czerwona lub sinobrązowa plama. To nagromadzenie wynaczynionej krwi i naczyń położonych pod płytką paznokciową, które przesuwa się w miarę wzrostu paznokcia. Krwiaki zajmujące więcej niż połowę płytki powinny być usunięte chirurgicznie.

Czasem krwiaki pod paznokciem imitują czerniaka akralnego. Wymaga to sprawdzenia. Czarny prążek idący przez całą długość paznokcia to może być czerniak podpaznokciowy.

- Jest osobnicze. Na pewno zależy od krążenia krwi. Jeżeli jest złe krążenie, paznokcie rosną wolniej. Tak jest na stopach. Podobnie u starszych osób - krążenie jest osłabione i całkowity wzrost paznokcia zajmuje nawet 1,5 roku. Żeby wspomóc wzrost i leczenie paznokci, podajemy leki rozszerzające naczynia i poprawiające przepływ krwi. Wtedy paznokieć jest dobrze odżywiony, dostaje dużo tlenu i lepiej rośnie. Paznokieć wzrasta w ciągu trzech miesięcy, w tym czasie odrasta cały. U dzieci rośnie bardzo szybko.

- Obgryzamy. Wyrywamy skórki. Od tego paznokcie rosną w poprzeczne karby, o których wspomniałem. Na manikiurze usuwane są skórki otaczające paznokieć, które zabezpieczają przed wnikaniem bakterii do paznokcia. Usuwamy je, żeby to ładnie wyglądało, a otwieramy wrota zakażeniu.

Druga rzecz to lakiery. Barwniki wchodzą do paznokcia, widać to po zabarwieniu płytki po zmyciu lakieru, ścieńczają paznokieć, są toksyczne, mogą powodować alergie, które działają powoli i powodują penetrację do macierzy. Mogą zatruwać paznokieć, który nie rośnie, a w końcu schodzi. Kosmetyki i lakiery nie muszą być tak sprawdzane jak leki, więc nie zawsze wiadomo, co w nich jest.

Podobnie czyszczenie pod wałem paznokciowym, które kosmetyczki wykonują przed zrobieniem tipsów lub paznokci hybrydowych. U mojej pacjentki manikiurzystka odkleiła w ten sposób część paznokci, już nie przyrosły i ruszały się na podobieństwo klawiszy fortepianu.

Naukowcy z Georgia Regents University przyjrzeli się lampom UV w 16 salonach kosmetycznych służącym do utwardzania manikiuru żelowego i hybrydowego. Jak twierdzą, już ośmiokrotne korzystanie z takiej lampy w ciągu roku powoduje uszkodzenia w DNA komórek skóry, które może być rakotwórcze. Wcześniej podobne wnioski wysnuwali naukowcy z New York University School of Medicine, którzy zajmowali się dwiema kobietami korzystającymi z manikiuru żelowego, u których rozwinął się rak skóry na dłoniach.

- Lampy ultrafioletowe podwyższają częstość występowania czerniaków akralnych i dystalnych, które dotyczą właśnie palców i okolic paznokciowych. To jakbyśmy chodzili na solarium i wystawiali tylko paznokcie na szkodliwe działanie promieni UV. W Polsce jeszcze tego nie widzimy, to bardzo rzadki czerniak, ale już się o tym mówi na kongresach medycznych.