Z ostatnich badań, opublikowanych w piśmie "Neurology", wynika, że czynniki te prowadzą do uszkodzenia naczyń krwionośnych, a to niesie za sobą ryzyko lokalnego niedokrwienia tkanki nerwowej i jej degeneracji.
Naukowcy, z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Sacramento, przeanalizowali dane zebrane wśród 1352 osób o średniej wieku 54 lata. U żadnego z uczestników nie stwierdzono objawów demencji. Z udziału w badaniu wykluczone zostały osoby po udarze mózgu, gdyż choroba ta może przyczynić się do pogorszenia sprawności intelektualnej.
Uczestnikom mierzono ciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu we krwi oraz wykonano badania na cukrzycę. Nadwagę lub otyłość oceniano na podstawie tzw. wskaźnika masy ciała (BMI), który oblicza się dzieląc masę ciała w kilogramach przez wzrost w metrach podniesiony do kwadratu. Dla każdego wyliczono również stosunek objętości pasa do bioder, który może być wskaźnikiem otyłości brzusznej, uważanej za czynnik ryzyka chorób metabolicznych i układu krążenia. Po około 7 latach począwszy od pierwszego badania pacjentom zaczęto badać mózgi z użyciem rezonansu magnetycznego.
Okazało się, że u osób z nadciśnieniem tętniczym szybciej niż u badanych z prawidłowym ciśnieniem krwi pojawiały się zmiany degeneracyjne w istocie białej mózgu, które wiążą się z lokalnym niedokrwieniem tkanki nerwowej. Ponadto, w grupie tej szybciej pogarszały się wyniki testów sprawdzających funkcje wykonawcze mózgu, takie jak planowanie i podejmowanie decyzji. Badacze ocenili, że liczba punktów, jaką uzyskiwały osoby z tej grupy odpowiadała osobom starszym biologicznie o 5-8 lat.
U pacjentów, którzy w średnim wieku cierpieli na cukrzycę szybciej malała objętość struktury mózgu o nazwie hipokamp, niż u osób bez zaburzeń metabolizmu glukozy. Hipokamp jest m.in. odpowiedzialny za procesy pamięciowe.
Z kolei, u palaczy papierosów odnotowano szybszy niż u niepalących spadek całkowitej objętości mózgu oraz objętości hipokampa. Szybciej pojawiały się też u nich zmiany degeneracyjne w istocie białej.
Osoby otyłe w średnim wieku częściej znajdowały się w grupie, w której najszybciej pogarszały się funkcje wykonawcze. A badanych z wysokim wskaźnikiem objętości pasa do bioder częściej zaliczano do ludzi, którym najszybciej malała objętość mózgu.
Jak ocenia Charles DeCarli, współautor projektu, wyniki badań jego zespołu dowodzą, że nadciśnienie, cukrzyca, palenie papierosów i zbędne kilogramy u osób w średnim wieku przyczyniają się do szybszego kurczenia objętości mózgu i do szybszego pogorszenia sprawności umysłowej 10 lat później.
"Nasze wyniki wskazują, że wczesna identyfikacja tych czynników ryzyka może pomóc wytypować osoby w średnim wieku, które są najbardziej narażone na demencję oraz zachęcić je do zmiany stylu życia zanim będzie za późno" - twierdzi DeCarli.
News, który odstrasza od palenia?
Źródło: PAP, Nauka w Polsce
Czytaj także:
